مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی با اشاره به ابلاغ آیین‌نامه پذیرش برگزیدگان علمی دوره کارشناسی برای ورود به دوره دکترا بدون شرکت در کنکور، جزئیات این آیین‌نامه را تشریح کرد.

سعید قدیمی مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، با اشاره به نهایی و ابلاغ شدن آیین‌نامه پذیرش برگزیدگان علمی دوره کارشناسی برای ورود به دوره دکترا، یکی از اهداف این آیین‌نامه را کمک به تقویت بنیه علمی دوره‌های تحصیلات تکمیلی با افزایش سهم پژوهش و توانمندسازی نیروی انسانی در تراز بین‌المللی اعلام کرد.

به گفته وی دانش آموختگان دوره کارشناسی پیوسته که تحصیل خود را حداکثر در 8 نیم‌سال تحصیلی به پایان رسانده باشند، در صورت داشتن شرایط این آیین‌نامه در همان رشته تحصیلی دوره کارشناسی خود می‌توانند از تسهیلات بهره‌مند شود.

مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی کشور افزود: دارندگان نشان جهانی المپیادهای دانش آموزی که پس از گذراندن 7نیم‌سال تحصیلی به لحاظ میانگین کل حائز رتبه اول تا سوم در میان دانشجویان هم‌رشته و هم‌ورودی خود باشند و همچنین دارندگان نشان طلای کشوری المپیادهای دانش آموزی که پس از گذراندن 7 نیم‌سال تحصیلی به لحاظ میانگین کل حائز رتبه اول تا سوم در میان دانشجویان هم رشته و هم ورودی خود باشند، می‌توانند بدون کنکور به مقطع دکترا راه یابند.

وی خاطرنشان کرد: برگزیدگان رتبه‌های یک تا سه نهایی المپیادهای علمی-دانشجویی کشوری در هر یک از رشته‌های تحصیلی که پس از 7 نیم‌سال تحصیلی به لحاظ میانگین کل حائز رتبه اول تا سوم در میان دانشجویان هم‌رشته و هم ورودی خود باشند نیز می‌توانند از این امکان بهره‌مند شوند.

قدیمی با بیان اینکه شرکت کنندگان در آزمون کارشناسی ارشد سازمان سنجش اموزش کشور که به لحاظ رتبه آزمون جزء 5 درصد برتر پذیرفته شدگان در گرایش مورد تقاضا باشند، می‌توانند از این امکان بهره‌مند شوند، گفت: ملاک محاسبه میانگین کل دانشجویان دوره کارشناسی پیوسته که زودتر از 8 نیم‌سال تحصیلی دانش آموخته می‌شوند تا پایان نیم سال تحصیلی ماقبل آخر است و اسامی حائزین شرایط اعلام شده در رشته‌های دارای مجوز برگزاری دوره از طریق درگاه اینترنتی سازمان سنجش اعلام می‌شود.

وی با بیان اینکه این افراد فقط می‌توانند برای سال تحصیلی بلافاصله پس از دانش آموختگی در دوره کارشناسی از تسهیلات ورود به دوره بهره‌مند شوند، گفت: مدت مجاز تحصیل در این دوره 5.5 سال است و در صورت ضرورت با تأیید مؤسسه حداکثر دو نیم سال تحصیلی به این مدت اضافه می‌شود.

به گفته مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی کشور، مجموع واحدهای این دوره شامل حداقل 54 واحد است که از این تعداد حداقل 30 و حداکثر 40 واحد آموزشی و 24 واحد آن مربوط به رساله است. تعداد واحدهای درسی در بخش آموزشی این دوره در هر نیم‌سال تحصیلی حداقل 8 و حداکثر 12 واحد است و دانشجو در نیم‌سال آخر بخش آموزشی از اخذ حداقل واحد معاف است.

وی با بیان اینکه حداقل نمره قبولی در هر درس 14 از 20 است و میانگین کل قابل قبول دانشجو در بخش آموزشی حداقل 16 از 20 است، گفت: اگر میانگین کل نمرات دانشجو کمتر از 16 باشد باید حداکثر در یک نیم‌سال تحصیلی درس‌هایی را علاوه بر سقف واحدهای درسی برای جبران میانگین کل بگذرانند. همچنین برای حفظ کیفیت آموزشی و پژوهشی در این دوره در صورتی که میانگین نمره دانشجو در دو نیم سال متوالی یا متناوب کمتر از 16 باشد تحصیل وی به دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته تبدیل می‌شود.

به گفته قدیمی دانشجویی که وضعیت تحصیلی وی به دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته تبدیل شده است باید علاوه بر گذراندن واحدهای درسی دوره مذکور دو تا چهار واحد درس سمینار را بگذراند تا به اخذ مدرک کارشناسی ارشد آموزش محور نائل شود.

وی خاطرنشان کرد: دانشجو موظف است در پایان نیم‌سال دوم نسبت به تعیین استاد راهنما اقدام کند، آزمون جامع در پایان نیم‌سال چهارم برگزار خواهد شد و دانشجو باید تا پایان نیم‌سال پنجم نسبت به دفاع از موضوع رساله خود اقدام کند. تعداد استادان راهنما و مشاور بر اساس آیین‌نامه دوره دکتری تعیین می‌شود.

مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی کشور افزود: دانشجو باید با نظر شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده یا پژوهشکده در آزمون جامع که شامل حداقل سه درس اصلی و تخصصی به انتخاب استاد راهنما و تصویب گروه آموزشی است شرکت کند. این آ‌زمون باید به گونه‌ای باشد تا توانمندی ، تحلیل و استنباط دانشجو برای آغاز فعالیت پژوهشی سنجیده شود.

به گفته وی، توانایی در زبان خارجی دانشجویان دوره باید تا قبل از آزمون جامع از طریق شرکت در آزمون‌های زبان سازمان سنجش ویژه دوره دکترای تخصصی احراز شود.

قدیمی با بیان اینکه میانگین نمرات آزمون جامع نباید کمتر از 16 باشد، گفت: دانشجویی که میانگین نمرات آزمون جامع وی کمتر از 16 باشد صرفا می‌تواند برای یک بار در آزمون درسی که نمره آن کمتر از 16 است به منظور جبران میانگین آزمون جامع شرکت کند و دانشجویی که پس از دو بار آزمون جامع نتواند میانگین 16 را کسب کند از ادامه تحصیل در این دوره محروم و به وی مدرک کارشناسی ارشد آموزش محور اعطا خواهد شد.

وی ادامه داد: دانشجو پس از تدوین رساله و تأیید استادان راهنما و به شرط کفایت دستاوردهای علمی رساله از نظر شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده و پذیرش چاپ قطعی حداقل دو مقاله علمی-پژوهشی معتبر موظف است در حضور داوران از رساله خود دفاع کند. اگر رساله دانشجو کاربردی و با کارفرمای مشخص تأمین کننده هزینه پروژه باشد و به حل مشکل علمی تخصصی حوزه کاربرد به تأیید مقام مسئول ذیربط منتهی شده باشد پایان‌نامه می‌تواند با یک مقاله همراه باشد و در صورتی که کارفرمای پروژه اجازه انتشار نتایج حاصل را به لحاظ محرمانه بودن یا داشتن امتیاز خاص بهره‌برداری ندهد از شمول مقاله مستثنی خواهد بود. وظایف و ترکیب هیئت داوران و ارزیابی رساله بر اساس آیین نامه دوره دکتری انجام می‌شود.

به گفته مدیرکل پشتیبانی و حمایت آموزش عالی کشور براساس این آیین‌نامه اگر رساله دانشجو غیرقابل قبول ارزیابی شود بنابر تشخیص هیئت داوران دانشجو مجاز است حداکثر طی 6 ماه اصلاحات لازم را در رساله خود به عمل آورد و فقط برای یک بار دیگر از آن دفاع کند. دانشجویی که نتواند از فرصت اعطا شده استفاده کند یا به رغم استفاده از آن نتواند نمره قبولی از رساله خود دریافت کند با توجه به فعالیت های آموزشی و پژوهشی انجام داده مدرک کارشناسی ارشد آموزشی پژوهشی دریافت خواهد کرد.

وی با بیان اینکه دانشجو پس از گذراندن واحدهای درسی و کسب درجه قبولی از رساله خود به دریافت مدرک دکتری نائل می‌شود، خاطرنشان کرد: مؤسسات مجری دوره موظف هستند شیوه‌نامه اجرایی این آیین‌نامه را برای تحقق اهداف کلی تدوین و پس از تصویب شورای تحصیلات تکمیلی مؤسسه به اطلاع معاون آموزشی وزارت علوم برساند.

قدیمی گفت: متقاضیان ورود به دوره در نیمه خردادماه هر سال پس از ثبت‌نام در درگاه اینترنتی سازمان سنجش در صورت داشتن شرایط لازم به مؤسسات مجری دوره معرفی و مؤسسات مذکور موظفند تا 15تیرماه نسبت به اعلام اسامی پذیرفته شدگان خود به سازمان سنجش اقدام کنند. ثبت‌نام قطعی این افراد پس از تأیید نهایی سازمان سنجش صورت می‌گیرد.

به گفته وی برگزاری این دوره در هر یک از مؤسسات مجری با مجوز شورای گسترش آموزش عالی امکانپذیر است و برنامه درسی هر رشته تا زمان تصویب برنامه‌های اختصاصی دوره توسط شورای برنامه ریزی طبق برنامه‌های درسی مصوب دوره کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی موجود با تشخیص شورای تحصیلات تکمیلی مؤسسه قابل اجرا خواهد بود. تمام مواردی که در این‌آیین نامه پیش بینی نشده است تابع آیین‌نامه آموزشی دوره دکتری است و مسئولیت نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه بر عهده معاونت آموزشی وزارت علوم است.