نظام ایده‌ها و نیازهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که با نام سامانه نان شناخته می‌شود، سامانه ای کاربردی است که شناخت آن برای دانشجویان و فعالان عرصه پژوهش الزامی است. در مطلب حاضر، ضمن بیان آخرین آمار و اطلاعات سامانه نان، برخی از مهمترین مزایا و کاربردهای سامانه بیان خواهد شد.

به گزارش پی اچ دی تست، براساس گزارش دبیرخانه نظام ایده­‌ها و نیازها در تاریخ ۳۱ شهریور ماه ۱۴۰۲، تعداد ۹۷۹۷ نیاز و ۱۸۳۶ ایده در این سامانه ثبت شده که بیشترین نیازها به ترتیب مربوط به حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم‌­انسانی، کشاورزی و منابع طبیعی، علوم بهداشت، هنر و دامپزشکی است.

رییس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، اظهار داشت: اطلاع‌رسانی علم و فناوری و نیازهای مرتبط جامعه از یک پنجره واحد، شناسایی دانشمندان، نخبگان و سرآمدان همواره مدنظر سیاستگذاران بوده است. شورای عالی انقلاب فرهنگی با آینده‌نگری، ضرورت ایجاد و ارتقای سکوهای ملی تربیتی، آموزشی، پژوهشی، فناوری و نوآوری را در مورخ هفتم دی ماه ۱۴۰۰ تصویب و ابلاغ کرد.

سید احمد فاضل زاده ادامه داد: بر اساس ماده چهار این مصوبه ایجاد ساختار نهادی برای برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی سیاست‌های ابلاغی در حوزه آموزش عالی، پژوهش، فناوری و نوآوری بر عهده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. در این راستا وزارت عتف این ماموریت را به موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) سپرده است.

فاضل زاده تاکید کرد: مؤسسه ISC طبق اساسنامه جدید که هفتم اسفند ۱۴۰۱ به تصویب شورای گسترش آموزش عالی رسید، با تغییر نمودار سازمانی و ایجاد معاونت فناوری و مدیریت سکوهای علم و فناوری در یک سال گذشته، اقدام به راه‌اندازی سه سکوی علم و فناری: “نظام ایده‌ها و نیازها”، “درگاه آشنایی با نخبگان و آینده سازان (دانا)” و “سرآمدان علم و فناوری و دیپلماسی علمی” کرد.

هدف از راه‌اندازی نظام ایده‌ها و نیازها

 به منظور پایش و پردازش نیازهای کشور، مشارکت عموم متخصصان جامعه در حل مسائل کشور، استفاده از ظرفیت‌های گسترده موجود در کشور در تمام سطوح و تکمیل زنجیره ایده تا پدیده و تجاری سازی نوآوری ها، دستاوردهای پژوهشی و اختراعات،‌ در جهت ساختن ایرانی پیشرو، توسعه یافته و ایجاد بستر مناسب برای تمام ایرانیان مشتاق خدمت و علاقمند به مشارکت نظام ایده‌ها و نیازها، توسط موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱معرفی شده و با آدرس https://nan.ac در دسترس عموم است (برای ورود به سامانه کلیک کنید). این نظام بر پایه‌ مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و برنامه های پیشنهادی دکتر محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ایجاد شده است.

شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری با شناخت اهمیت سکوهای علم و فناوری، نظام ایده‌ها و نیازها و اهداف آن، در بیست و نهمین جلسه (سوم تیر ۱۴۰۲) با حضور رییس جمهور، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، رییس موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) و اعضای شورا مصوب کرد که نظام ایده‌ها و نیازها به عنوان پنجره واحد علوم، تحقیقات و فناوری کشور فعالیت خود را ادامه دهد.

یکپارچه سازی سامانه های مشابه با ارائه سامانه نان

دو هدف اصلی تعریف نظام ایده ها و نیازها، یکپارچه سازی سامانه های مشابه و کاربردی کردن تحقیقات از جمله پارساهای (پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری) دانشجویی در راستای رفع نیازهای کشور است. یکپارچه سازی سامانه های مشابه در حوزه نیازها و ایده‌ها در کشور به عنوان یکی از اهداف اصلی در نظر گرفته شده است. سیاست گذاری‌های مرتبط با نظام ایده‌ها و نیازها با راهبری کمیته اجرایی و با حضور مقام عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیگیری و انجام می شود.

یکی از اولین وزارتخانه ها که همکاری با نظام ایده‌ها و نیازها را آغاز کرد، وزارت نفت است. سامانه عرضه و تقاضای وزارت نفت با آدرس https://mop.nan.ac طراحی و پیاده‌سازی شده که تقاضاهای فناورانه این وزارتخانه با درخت فناوری پنج سطحی در دسترس عموم قرار گرفته است. همچنین، ارتباط سامانه با برخی سامانه‌های مشابه در کشور به صورت ماشینی برقرار شده است.

کاربردی کردن پژوهش در نظام نان

به منظور برآوردن هدف دوم، طرح استادمحوری برای اولین بار در جهت جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی مبتنی بر حل نیازهای کشور به دو شیوه با آزمون و بدون آزمون در سال ۱۴۰۲ معرفی شد. در این راستا زیرسامانه استادمحوری با آدرس https://parsa.nan.ac در نظام ایده‌ها و نیازها ارائه شده است. عملکرد یک ساله نظام ایده‌ها و نیازها با جزییات بیشتر در ادامه ارائه شده است.

ثبت ۱۲ هزار ایده و نیاز در سامانه

براساس گزارش دبیرخانه نظام ایده‌ها و نیازها در تاریخ ۳۱ شهریور ماه ۱۴۰۲، تعداد ایده‌ها و نیازهای ثبت شده به تفکیک زمان ثبت آنها و حوزه موضوعی ثبت شده به صورت نمودارهای زیر است. تعداد ۹۷۹۷ نیاز و ۱۸۳۶ ایده در سامانه ثبت شده که بیشترین نیازها به ترتیب مربوط به حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی، کشاورزی و منابع طبیعی، علوم بهداشت، هنر و دامپزشکی است.

 رشد ایده ها و نیازهای ثبت شده در نظام ایده ها و نیازها به تفکیک ماه

 ثبت ۱۰۹۷ پاپان نامه و رساله دانشجویی در طرح استاد محوری

استاد محوری یک طرح نوین برای کاربردی کردن پارساهای دانشجویان تحصیلات تکمیلی و رفع مشکلات جامعه است. پایه این طرح بر اساس پژوهش بنا شده و برای انجام آن به افراد متخصص و دانشجویان تحصیلات تکمیلی نیاز است. با توجه به رسالت نظام ایده‌ها و نیازها در جهت سوق دادن پارساها به سوی نیازهای کشور، در این شیوه استاد پذیرنده طرحی را برای رفع نیازهای جامعه از سامانه نظام ایده‌ها و نیازها انتخاب و با کمک دانشجویان موفق و برتر اقدام به انجام آن می‌کند. برای نخستین بار در کشور اگر اعضای هیات علمی دانشگاه ها راه حلی برای یکی از مسائل کشور داشته باشند، می توانند دانشجو به منظور حل مساله موردنظر جذب کنند. سهمیه طرح استادمحوری به صورت سهمیه مازاد برای استاد دانشگاه درنظر گرفته شده است.

در صورتی که نیاز مدنظر استاد دانشگاه در سامانه وجود نداشته باشد، امکان تعریف نیاز با شرایط ذکر شده در شیوه نامه اجرایی وجود دارد. طرح استادمحوری متعلق به دانشگاه خاصی نبوده و همه دانشگاه های کشور از این طرح استفاده می کنند. این طرح به دو صورت بدون آزمون برای دانشجویان استعداد درخشان و با پذیرش از طریق آزمون تعریف شده است. این طرح از آنجا که توسط متخصصان و پژوهشگران کشور انجام می شود؛ قطعا” تاثیر بسزایی در رفع نیازها و رشد جامعه و همچنین بالا بردن سطح رضایتمندی افراد از زندگی دارد. مستندات، آیین نامه‌ها و فرآیندهای اجرایی طرح استادمحوری در زیرسامانه استادمحوری نظام ایده‌ها و نیازها به آدرس https://parsa.nan.ac در دسترس عموم است.

براساس گزارش ارائه شده توسط دبیرخانه نظام ایده‌ها و نیازها در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۲، تعداد ۱۰۹۷ درخواست ثبت پارسا برای شرکت در طرح استادمحوری در سامانه نظام ایده‌ها و نیازها به ثبت رسیده که بیشترین ثبت پارسا به ترتیب در حوزه‌های موضوعی فنی و مهندسی با ۴۳۵، علوم انسانی با ۲۶۱ و علوم پایه با ۲۲۵ صورت گرفته است.

همچنین تعداد ۴۶ دانشگاه در سامانه نظام ایده‌ها و نیازها درخواست خود را در طرح استادمحوری ثبت کرده‌اند که از این میان تعداد اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان با ۱۷۰، دانشگاه شهید بهشتی۱۴۵، دانشگاه اصفهان با ۱۳۵،دانشگاه تهران با ۱۳۴ و دانشگاه شیراز با ۹۵ نفر بیشترین درخواست ثبت پارسا در این طرح را داشته‌اند. به طور کلی، تاکنون درخواست‌های ثبت پارسا در نظام ایده‌ها و نیازها توسط ۶۲۳ عضو هیات علمی برای ۷۶۵ نیاز در سامانه بوده است.