با این که مصوبه جدید پذیرش دانشجو، ظرفیت پذیرش دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد را تا 50 درصد ظرفیت فعلی کاهش می‌داد، به نظر می رسد وزارت علوم در حال بررسی استثناء هایی برای این دانشگاه است. در نخستین سال از اعمال الگوی یادشده، اختلاف ظرفیت پذیرش با روش جاری تا ۴۰ درصد و برای سال دوم تا ۲۵ درصد با تأیید معاون آموزشی وزارت پذیرفتنی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، مصوبه جدید شورای گسترش آموزش عالی دانشگاهها را موظف می کند که تنها بر اساس تعداد و رتبه اعضای هیات علمی اقدام به پذیرش دانشجو کنند.

با ابلاغ این مصوبه به دانشگاههای مختلف، دانشگاه آزاد انتقاداتی را در این زمینه مطرح کرد.

به اذعان این دانشگاه مصوبه جدید وزارت علوم با استثناء کردن موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی از اجرا و الزام به اجرا توسط دانشگاه آزاد، تبعیض آمیز بوده و باعث کاهش شدید ظرفیت های دانشگاه آزاد می شود.

به طوریکه بهروز طهماسب کاظمی، رئیس مرکز سنجش پذیرش دانشگاه آزاد پیش از این در گفتگو با خبرنگار مهر در این باره گفته بود: وزارت علوم در انتهای سال ۹۹ و در اسفندماه مصوبه‌ای را به دانشگاه آزاد اسلامی ابلاغ کرد که بر اساس این مصوبه، حدود ۵۰ درصد ظرفیت‌های ما را در دوره دکتری کاهش دادند. در مقاطع کارشناسی ارشد نیز ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی را ۷۵ درصد کاهش داده‌اند.

کاظمی خاطرنشان کرده بود که در مصوبه جدید شورای گسترش وزارت علوم، ۵۱۶ هزار و ۵۸۸ ظرفیت مصوب پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی در مقطع کارشناسی به ۱۳۳ هزار نفر تقلیل داده شده است و اعلام شده که این ظرفیت باید ۷۵ درصد کاهش یابد. این اقدام حتی برای دانشگاه‌های دولتی که از بودجه عمومی کشور تأمین می‌شوند هم به هیچ وجه قابل انجام نیست و کاهش درآمدهای شهریه‌ای دانشگاه تا ۲۵ درصد درآمد فعلی، اصلاً امکان پذیر نیست.

به گفته این مقام مسئول دانشگاه آزاد، کاهش ظرفیت، آن هم در رشته محل‌های دکتری که ظرفیت آن بعضاً ۳ تا ۵ نفر است منطقی و امکان پذیر نیست. زیرا اگر ظرفیت ۳ نفره در یک رشته محل به میزان ۵۰ درصد کم شود، رسماً ظرفیت پذیرش در آن رشته محل به صفر می‌رسد و عملاً آن دوره تعطیل خواهد شد.

اکنون به نظر می رسد با رایزنی های دانشگاه آزاد، وزارت علوم در صدد کمک ها و استثنائاتی در اجرای این مصوبه برای دانشگاه آزادی ها است.

منصور غلامی، وزیر علوم در این باره در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: وزارت علوم برای پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها در سال جاری شاخص‌هایی را تعریف کرده است که بر اساس آن هر رشته برای اینکه دانشجو به آن اختصاص داده شود باید دارای شاخص‌های تعریف شده باشد، به عنوان مثال هر رشته برای پذیرش دانشجو باید هیأت علمی با مرتبه‌های مشخص داشته باشد.

وی ادامه داد: برای مقاطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های دولتی این مصوبه و شاخص‌ها ابلاغ شده است برای دانشگاه‌های غیردولتی از جمله دانشگاه آزاد اسلامی نیز این مصوبه را ابلاغ کرده‌ایم.

وزیر علوم ادامه داد: در حال حاضر برای کمک به دانشگاه آزاد و غیر دولتی‌ها برخی از شاخص‌های جدید از جمله اعضای هیأت علمی که در حال تحصیل هستند در کارگروه مربوطه در حال بررسی است.

وی افزود: در جلسات بعدی از این طریق می توانیم به دانشگاه آزاد و غیر دولتی‌ها کمک کنیم.

به گزارش مهر، بر اساس مصوبه «تخصیص ظرفیت پذیرش دانشجو» در مقطع کارشناسی به ازای هر عضو هیئت علمی صرف‌نظر از مرتبه علمی، ۴ دانشجو قابل پذیرش است. برای مقطع کارشناسی ارشد به ازای هر عضو هیئت علمی در مرتبه استادیاری ۲ و در مراتب دانشیاری و استادی ۳ دانشجو قابل پذیرش است.

برای مقطع دکتری به ازای هر سه عضو هیئت علمی در مرتبه استادیاری، هر دو عضو هیئت علمی در مرتبه دانشیاری و یک عضو هیئت علمی در مرتبه استادی، یک دانشجو قابل پذیرش است.

بر این اساس ظرفیت کل پذیرش دانشجو، اعم از ظرفیت پذیرش از محل قانون موسوم به آموزش رایگان یا دریافت شهریه در هر مقطع تحصیلی بر اساس تعداد و مرتبه اعضای هیئت علمی، سرانه فضای آموزشی و پیوست خدمات رفاهی به هر دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی اختصاص می‌یابد و مسئولیت اختصاص و توزیع ظرفیت بین رشته‌ها و گرایش‌های مختلف برعهده دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی پذیرنده دانشجو است.

تذکر ۱: در مورد مؤسسات آموزش عالی دارای معدود رشته‌های تحصیلات تکمیلی، تخصیص ظرفیّت بر اساس تعداد و مرتبه اعضای هیئت علمی مرتبط با آن رشته‌ها صورت می‌گیرد.

تذکر ۲: در اجرای سند الزامات هدفمندسازی پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی- عتف_ل _۳۱۰۱، سقف ظرفیت پذیرش دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی به تدریج طی یک برنامه زمانی چهارساله بر اساس پذیرش تقاضامحور تعیین خواهد شد.

تذکر ۳: تعیین ظرفیت پذیرش دانشجویان خارجی فارغ از الگوی یادشده و مبتنی بر مقرّرات مربوط توسط دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی پذیرنده صورت می‌گیرد.

تذکر ۴: – در مورد دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی– غیرانتفاعی، علاوه بر اعضای هیئت علمی مؤسسات، کلیه اعضای هیئت علمی وابسته و حق التدریس نیز در محاسبه ظرفیّت منظور می‌شود.

افزون بر این مقرر شده است:

یکم: تعیین و اختصاص ظرفیت پذیرش دانشجو بر اساس الگوی مذکور از سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ قابل اجراست.

دوم: در نخستین سال از اعمال الگوی یادشده، اختلاف ظرفیت پذیرش با روش جاری تا ۴۰ درصد و برای سال دوم تا ۲۵ درصد با تأیید معاون آموزشی وزارت پذیرفتنی است.

سوم: در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی دولتی، سهم ظرفیتی پذیرش دانشجویان شهریه پرداز در هر رشته-گرایش نمی‌تواند از ظرفیت پذیرش دانشجویان برخوردار از آموزش رایگان بیشتر باشد.

بر اساس این گزارش، مناقشه جدیدی میان دانشگاه آزاد و وزارت علوم بر سر مصوبه‌ای درباره «تخصیص ظرفیت پذیرش دانشجو» ایجاد شده که براساس آن ظرفیت پذیرش دانشگاه آزاد در دوره‌های مختلف به شدت کاهش یافته است.