دکتری استاد محور شیوه جدیدی برای پذیرش در دوره‌ دکتری دانشگاه‌های سراسری است که اساتید با داشتن شرایط خاصی می‌توانند از ابتدا با مشخص کردن موضوع رساله، دانشجوی دکتری جذب کنند. پذیرش استاد محور هم از طریق کنکور صورت می‌گیرد و هم به صورت بدون کنکور.

شیوه جدید پذیرش دکتری

پیش از این پذیرش در مقطع دکتری تخصصی با شیوه‌های زیر امکان‌پذیر بود:

• آزمون دکتری سازمان سنجش (در کلیه دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس، دانشگاه پیام نور، دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد)
• دکتری بدون آزمون استعداد درخشان (دانشگاه‌های دولتی (روزانه)، دانشگاه پیام نور، دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد)
• دکتری بدون آزمون پردیس (پردیس‌های بین‌الملل دانشگاه‌های سراسری و واحدهای بین‌الملل دانشگاه آزاد و پیام نور)

شیوه جدید پذیرش دانشجوی دکتری که استاد محور نامیده می‌شود، مجزا از روش‌های قبلی بوده و بر جذب دانشجو با محوریت استاد میزبان (که پس از قبولی دانشجو، استاد راهنمای وی خواهد بود) تاکید دارد.

طرح استاد محوری چیست؟

استاد محور شدن پذیرش دکتری یکی از طرح‌هایی بود که توسط وزارت علوم در دوره جدید ارائه شد و هدف آن سوق دادن جذب دانشجویان دکتری به سمت نیاز بازار و بر مبنای تحقیقات نیاز محور و مسئله محور کشور است.

در این طرح عنوان رساله دکتری از سوی استاد میزبان پیشنهاد داده می‌شود و داوطلبان در صورتی که علاقه‌مند به پژوهش در آن زمینه باشند می‌توانند از طریق آزمون دکتری یا فراخوان بدون آزمون پذیرش شوند.

پس از قبولی نهایی دانشجو، استاد میزبان به عنوان استاد راهنمای دوره دکتری وی خواهد بود. به همین علت داوطلبان نیز توسط همین استاد ارزیابی می‌شوند و نتیجه به دانشگاه اعلام می‌شود.

پذیرش دکتری استاد محور به دو شیوه زیر صورت می‌گیرد:

• پذیرش بدون کنکور استعدادهای درخشان
• پذیرش از طریق آزمون دکتری

در شیوه اول یعنی بدون آزمون، استاد موضوع رساله را از سامانه نان انتخاب کرده و در شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه به تصویب می‌رساند. سپس طی فراخوانی (همانند فراخوان‌های دکتری بدون کنکور استعداد درخشان) عنوان طرح و سایر جزییات از سوی هر یک از دانشگاه‌ها به صورت عمومی اطلاع‌رسانی می‌شود. در ادامه داوطلبان واجد شرایط که علاقه‌مند هستند با این استاد و در زمینه این موضوع کار کنند، می توانند با ارسال مدارک ثبت نام کرده و پس از تایید استاد و رعایت شرایط و ضوابط به عنوان دانشجو در دانشگاه مشغول به تحصیل شوند.

در شیوه دوم که پذیرش دانشجو از طریق آزمون سراسری سازمان سنجش صورت می گیرد نیز استاد میزبان باید موضوع رساله دکتری را پس از تایید شورای آموزشی یا پژوهشی دانشکده و یا دانشگاه در سامانه نان ثبت کند. سپس سازمان سنجش مشخصات استاد پذیرنده به همراه عنوان طرح تحقیقاتی موضوع رساله را به صورت یک کد رشته محل در دفترچه انتخاب رشته کنکور درج می‌کند. فرایند قبولی در این روش مشابه روال معمول قبولی در کنکور دکتری است.

آیین نامه پذیرش دکتری استاد محور (بدون آزمون استعداد درخشان و نیز ازطریق آزمون دکتری) از سوی وزارت علوم ابلاغ شده است.

تحصیل دانشجویان پذیرفته‌شده در شیوه دکتری استاد محور رایگان است یا باید شهریه بپردازند؟

پذیرش از طریق این آیین نامه در دوره‌های روزانه به صورت رایگان و در سایر دوره‌ها براساس مصوبه هیئت امنای دانشگاه انجام می‌شود.

آیا استاد محور همان پژوهش محور است؟

خیر، پذیرش دکتری پژوهش محور سال‌هاست که از طریق آزمون دکتری صورت می‌گیرد و با پذیرش استادمحور متفاوت است. برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص دکتری پژوهش محور کلیک کنید.

کدام اساتید می‌توانند دانشجوی دکتری استاد محور جذب کنند؟

اعضای هیات علمی که می‌توانند به صورت بدون آزمون دانشجوی دکتری استادمحور بپذیرند:

عضو هیئت علمی متقاضی پذیرش دانشجوی استعداد درخشان دارای مرتبه استاد تمام و دانشیاری یا اعضاء هیئت علمی با مرتبه استادیاری که در دوسال منتهی به اعلام فراخوان پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در فهرست دو درصد دانشمندان برتر جهان اعلامی توسط مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) قرار گرفته باشند.

در هر سال تحصیلی هر استاد میزبان با مرتبه استاد تمامی حداکثر ۲ دانشجو و هر استاد میزبان با مرتبه دانشیاری ۱ دانشجو و هر استاد میزبان واجد شرایط با مرتبه استادیاری اعضاء هیئت علمی با مرتبه استادیاری که در دو سال منتهی به اعلام فراخوان پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در فهرست دو درصد دانشمندان برتر جهان اعلامی توسط مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) قرار گرفته باشد، ۱ دانشجو به شیوه استاد محور، مطابق ضوابط این آیین نامه می‌توانند پذیرش نمایند.

اعضای هیات علمی که می‌توانند از طریق آزمون سازمان سنجش دانشجوی دکتری استادمحور بپذیرند:

اعضاء هیات علمی دارنده عنوان استاد نمونه کشوری، سرآمدان آموزشی، پژوهشی و فناوری کشوری، دانشمندان یک درصد و دو درصد مستخرج از پایگاه‌های ESI ، WOS یا ISC، برگزیدگان جشنواره‌های پژوهشی مانند فارابی، خوارزمی، رازی و نظایر آنها و منتخبین جشنواره‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری با مرتبه استادی و دانشیاری می توانند با استفاده از این شیوه نامه دانشجویان دوره های دکتری تخصصی را در چارچوب ضوابط پذیرش نمایند.

شرایط پذیرش دکتری استاد محور

درخصوص پذیرش با آزمون که شرایط ثبت نام همان شرایط ثبت نام آزمون دکتری است. تنها نکته مهمی که هم در پذیرش بدون‌ آزمون و هم با آزمون استاد محور دانشجوی دکتری وجود دارد این است که داوطلبانی که با استفاده از این شیوه پذیرفته می‌شوند، نباید با استاد پذیرنده دارای رابطه نسبی یا سببی باشند.

شرایط پذیرش استعداد درخشان دکتری به شیوه استاد محور همان شرایط اعلام‌شده در آیین نامه دکتری استعداد درخشان وزارت علوم است. بر اساس آخرین آیین‌ نامه جدید دکتری استعدادهای درخشان، شرایط پذیرش دکتری استعداد درخشان را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:

• داشتن معدل کارشناسی بالاتر از ۱۶
• داشتن معدل کارشناسی ارشد بالاتر از ۱۷
• کسب حداقل ۶۰ امتیاز آموزشی، پژوهشی و مصاحبه در آیین‌نامه
• از تاریخ دانش آموختگی متقاضی تا اول مهر ماه سال پذیرش در دوره دکتری، بیش از دو سال نگذشته باشد.
• کسب حداقل ۷ امتیاز از ردیف ۱ جدول ۱ امتیازدهی

دانشگاه‌ها باید حتما شرایط اعلام‌شده را رعایت کنند و داوطلبانی که این شرایط را ندارند نمی‌توانند در هیچ یک از دانشگاه‌های سراسری بر اساس آیین نامه استعداد درخشان قبول شوند. اما شرایط اعلام‌شده تنها شرایط اجباری و لازم است.

دانشگاه‌ها می‌توانند شرایط دیگری را نیز به آیین‌نامه استعداد درخشان اضافه کنند و الزام شدیدی بر رعایت دقیق شرایط موجود در آیین‌نامه ندارند.

آیا فارغ التحصیلان دانشگاه آزاد می‌توانند در پذیرش استاد محور بدون کنکور دکتری شرکت کنند؟

در صورتی که در فراخوان دکتری استاد محور ویژه استعدادهای درخشان دانشگاه‌ها محدودیتی ذکر نشده باشد، داوطلبان دانشگاه آزاد هم می‌توانند برای این نوع پذیرش ثبت نام کنند.

نحوه جذب دانشجوی دکتری استاد محور

فرایند پذیرش با آزمون و بدون آزمون استعداد درخشان استاد محور با هم متفاوت است:

پذیرش دکتری استعداد درخشان به شیوه استاد محور

۱- انتخاب موضوع توسط استاد میزبان از میان موضوعات ثبت‌شده در سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان)

۲- تأیید موضوع مدنظر استاد میزبان در شورای پژوهش و فناوری دانشگاه

۳- اعلام تعداد دانشجو، موضوع رساله‌های پیشنهادی و رشته‌های مورد نظر از سوی استاد میزبان به معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه

۴- بررسی موضوع رساله‌های پیشنهادی و رشته‌های مورد نظر توسط معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه و اعلام نتیجه به استاد میزبان

۵- انتشار فراخوان پذیرش دکتری استاد محور از طریق معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه (شامل موضوع رساله‌های مورد تأیید، تعداد دانشجویان قابل پذیرش در هر کد رشته محل و مشخصات استاد میزبان)

۶- ثبت نام و ارسال مدارک متقاضیان طبق زمان‌بندی و مطابق شیوه اعلام‌شده در فراخوان دانشگاه

۷- ارجاع مدارک ارسالی متقاضیان پذیرش استاد محور از سوی معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه به استاد میزبان

۸- اعلام نتیجه بررسی مدارک متقاضیان توسط استاد میزبان به معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه

۹- بررسی اسامی پذیرفته‌شدگان توسط معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه و ارسال به سازمان سنجش

پذیرش استاد محور دانشجوی دکتری از طریق کنکور دکتری

۱- استاد پذیرنده که به عنوان استاد راهنمای دانشجو است، موضوع رساله دکتری دانشجو را در سامانه نظام ایده ها و نیازها «نان» ثبت می‌کند.

۲- سازمان سنجش آموزش کشور موظف است در دفترچه انتخاب رشته دوره‌های دکتری تخصصی، مشخصات استاد پذیرنده به همراه عنوان طرح تحقیقاتی موضوع رساله را به صورت یک کد رشته محل درج نماید.

۳- داوطلبان در زمان انتخاب رشته، کد رشته‌محل مربوط به دانشگاه، رشته و استاد راهنما را بر اساس اولویت‌های خود انتخاب می‌نمایند.

۴- سازمان سنجش پس از برگزاری آزمون مرحله اول، بر اساس نمره کسب‌شده در آزمون و اولویت‌های انتخابی داوطلبان، به ازای هر کد رشته‌محل به شیوه استاد محور، ۴ نفر از داوطلبان را برای انجام مرحله دوم آزمون (مصاحبه و ارزیابی‌های علمی) به دانشگاه معرفی می‌نماید.

۴- استاد پذیرنده پس از انجام مرحله دوم آزمون (مصاحبه دکتری)، نمره کسب‌شده توسط هر یک از داوطلبان را به دانشگاه اعلام می‌کند.

۵- دانشگاه نمرات اخذشده توسط داوطلبان را به سازمان سنجش آموزش کشور ارسال می‌نماید.

۶- سازمان سنجش مطابق روال معمول خود نسبت به تعیین نتایج اقدام می‌کند. این سازمان در صورت قبولی داوطلب در کد رشته محل انتخابی به شیوه استاد محور، نتیجه را به داوطلب و دانشگاه اعلام می‌نماید.

زمان ثبت نام دکتری استاد محور

زمان بندی ثبت نام پذیرش دکتری استاد محور با کنکور و بدون کنکور با هم متفاوت است:

درخصوص ثبت نام دکتری استاد محور با آزمون که ثبت نام داوطلبان همان ثبت نام در کنکور دکتری سازمان سنجش است. داوطلبان پس از شرکت در کنکور و در صورت مجاز شدن می‌توانند در زمان انتخاب رشته کنکور دکتری، رشته‌محل‌های استاد محور را انتخاب کنند.

در خصوص پذیرش بدون کنکور استعداد درخشان استاد محور هم فراخوان‌ها از طریق دانشگاه‌ها اطلاع‌رسانی می‌شود و زمان ثبت نام بستگی به نظر دانشگاه دارد.

لیست رشته های دکتری استاد محور

در پذیرش استاد محور دانشجوی دکتری از طریق آزمون، لیست رشته محل‌ها در دفترچه انتخاب رشته دکتری اعلام خواهد شد. بدین صورت که سازمان سنجش مشخصات استاد پذیرنده به همراه عنوان طرح تحقیقاتی موضوع رساله را به صورت یک کد رشته محل در دفترچه انتخاب رشته دکتری درج می‌کند.

قابل توجه است که پذیرش دانشجو از طریق شیوه استاد محور در رشته‌هایی از دوره دکتری تخصصی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی دولتی امکان‌پذیر است که ظرفیت رشته مورد نظر حداقل سه نفر باشد.

در پذیرش استاد محور استعداد درخشان، همه جزییات لازم ازجمله رشته‌های دارای پذیرش، اساتید میزبان و عناوین رساله‌های دکتری در فراخوان دانشگاه اطلاع‌رسانی می‌شود.

دکتری استاد محور دانشگاه پیام نور

دانشگاه پیام نور نیز مطابق آیین نامه استاد محوری وزارت علوم اقدام به پذیرش دانشجو می‌کند. این دانشگاه برای سال ۱۴۰۳ در مردادماه فراخوان داد. برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص دکتری استاد محور دانشگاه پیام نور کلیک کنید.

دکتری استاد محور دانشگاه آزاد

آیین نامه پذیرش دکتری استاد محور از سوی وزارت علوم ابلاغ شده و مختص دانشگاه‌های سراسری است. تاکنون آیین نامه‌ای درخصوص پذیرش دکتری دانشگاه آزاد به شیوه استاد محور ابلاغ نشده است.

فراخوان های دکتری استاد محور بدون کنکور استعداد درخشان ۱۴۰۳

در جدول زیر فهرست اطلاعیه‌های پذیرش استاد محور دکتری استعداد درخشان دانشگاه‌ها در سال ۱۴۰۳ آمده است: