با تصویب آیین نامه جدید دکتری بدون آزمون استعداد درخشان، تغییراتی در شرایط و ضوابط پذیرش ایجاد شده است.

به گزارش پی اچ دی تست، آیین نامه جدید پذیرش دکتری بدون آزمون در سال ۱۴۰۱ به تصویب رسید. بر اساس آیین نامه جدید برخی شرایط و ضوابط پذیرش نسبت به آیین نامه قبلی تغییراتی داشته و درخصوص برخی موارد نیز شفاف‌سازی صورت گرفته است که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.

تغییرات آیین نامه جدید نسبت به آیین نامه قبلی

۱- مجوز پذیرش دکتری بدون آزمون در دوره‌های غیرروزانه

اگر چه در تبصره ۱ ماده ۱ آیین نامه قبلی اشاره شده بود که «دانشگاه پیام نور، آزاد اسلامی، غیردولتی- غیرانتفاعی و پردیس‌های بین‌الملل (خودگردان) مجاز به استفاده از این آیین‌نامه برای پذیرش استعداد درخشان در دوره‌ دکتری نیستند.»، اما برخی دانشگاه‌های غیرانتفاعی در سال‌های گذشته بر اساس این آیین‌نامه اقدام به پذیرش دانشجوی دکتری می‌کردند.

در ماده ۴ آیین‌نامه جدید گفته شده است که: «ظرفیت پذیرش بدون آزمون در دانشگاه‌ها و در دوره‌های غیرروزانه دارای مجوز برگزاری دوره دکتری که براساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو می‌پذیرند، حداکثر به اندازه ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش با آزمون در هر کد رشته محل (عدد غیرصحیح به صورت ریاضی گرد و به عدد صحیح تبدیل شود) است.» بنابراین، امکان پذیرش بر اساس آیین نامه دکتری استعداد درخشان جدید در دوره‌های غیرروزانه فراهم شده است.

۲- پرداخت شهریه برای دوره‌های غیرروزانه

با توجه به این که آیین‌نامه قبلی برای پذیرش در دوره روزانه بود، در تبصره ۲ ماده ۱ گفته شده بود که پذیرش دانش‌آموختگان حائز شرایط این آیین‌نامه بدون پرداخت شهریه‌ تحصیلی است.

اما در ماده ۵ آیین‌نامه جدید اشاره شده است که: «پذیرش از طریق این آیین نامه در دوره‌های روزانه به صورت رایگان و در سایر دوره‌ها بر اساس مصوبه هیأت امنای دانشگاه انجام می‌شود.»

۳- شفافیت در شرط دو سال از تاریخ دانش‌آموختگی متقاضی

در ماده ۱ آیین نامه قبلی اشاره شده بود که یکی از شروط پذیرش بدون کنکور این است که بیش از دو سال از تاریخ دانش‌آموختگی متقاضی نگذشته باشد. این مورد گاهی از سوی دانشگاه‌ها به فاصله دو ساله تا زمان انتشار فراخوان دانشگاه تفسیر می‌شد.

در آیین نامه جدید این مورد به صورت شفاف مطرح شده است: «از تاریخ دانش‌آموختگی متقاضی تا اول مهر ماه سال پذیرش در دوره دکتری، بیش از دو سال نگذشته باشد.»

۴- قطعی شدن حداقل امتیاز لازم

بر اساس آیین نامه قبلی کسب حداقل ۷۰ امتیاز از فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی و مصاحبه ضروری بود که این امتیاز بعدا در اصلاحیه‌ای در اختیار دانشگاه قرار داده شد؛ به نحوی که کاهش امتیاز تا ۶۰ از سوی دانشگاه بلامانع و قابل انجام بود.

در آیین نامه جدید این مورد بدین شکل بیان شده است: «کسب حداقل ۶۰ امتیاز از فعالیت‌های، آموزشی پژوهشی و مصاحبه»

۵- مدرک / توانمندی زبان

بر اساس آیین نامه قبلی، کسب حداقل نمره‌ ۵۰ از آزمون زبان (MCHE یا معادل آن در سایر آزمون‌ها) قبل از آزمون جامع دکتری (مطابق با آیین‌نامه‌ دوره‌ دکتری مصوب وزارت) الزامی بود.

در آیین نامه جدید این مورد بدین صورت تغییر کرده است: «داشتن توانمندی زبان خارجی مطابق شیوه نامه ارزیابی توانمندی زبان خارجی دانشگاه مصوب شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه. دانشگاه موظف است در فراخوان پذیرش خود بر اساس شیوه‌نامه ارزیابی توانمندی زبان خارجی دانشگاه (مصوب شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه) موارد مرتبط با ارزیابی توانمندی زبان خارجی و تعیین نمره را به متقاضیان اطلاع دهد.»

قابل ذکر است که جدول هم‌ترازی نمرات آزمون‌های ملی و بین‌الملی زبان انگلیسی در آیین نامه جدید دکتری بدون کنکور حذف شده است.

۶- زمان انتشار فراخوان دکتری بدون آزمون

بر اساس ماده ۲ آیین‌نامه‌ قبلی دانشگاه می‌توانست فقط یک بار تا اول شهریور ماه هر سال نسبت به پذیرش حائزین شرایط اقدام نماید.

اما بر اساس ماده ۷ آیین نامه جدید دانشگاه موظف است برای پذیرش مهرماه سال تحصیلی آینده خود، فراخوان رسمی و عمومی را تا نیمه اسفند ماه سال تحصیلی جاری اعلام کند. در صورت پذیرش با آزمون در نیمسال دوم تحصیلی (به استناد کد رشته محل مندرج در دفترچه آزمون) دانشگاه موظف است تا نیمه اول آبان ماه همان سال تحصیلی فراخوان رسمی و عمومی خود را اعلام کند.

موارد جدید در آیین نامه ۱۴۰۱

در آیین نامه جدید دکتری بدون کنکور وزارت علوم برخی موارد نسبت به آیین نامه قبلی اضافه شده است:

– بند ۳-۵ از ماده ۳: دارندگان مدرک حوزوی معادل کارشناسی چنانچه دوره کارشناسی ارشد خود را از طریق آزمون تحصیلات تکمیلی سازمان سنجش وارد شده‌اند، با احراز سایر شرایط می‌توانند متقاضی استفاده از تسهیلات این آیین نامه باشند.

– ماده ۶: اتباع غیرایرانی مقیم ایران ورودی کارشناسی ارشد سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ و بعد از آن در صورت داشتن شرایط می‌توانند از تسهیلات این آیین نامه بهره‌مند شود.

– ماده ۹: توافقنامه «حمایت از جذب استعدادهای برتر در رشته‌های اولویت دار کشور» (ابلاغیه شماره ۱۱/۱۴۴۳۶۴ تاریخ ۱۴۰۱/۶/۶) و «شیوه نامه طرح شهید احدی برای پذیرش بدون آزمون در دوره دکتری تخصصی» مصوب تاریخ ۱۴۰۰/۷/۲۶ شورای هدایت با بنیاد ملی نخبگان برای پذیرش بدون آزمون مورد تأیید می‌باشند.

– ماده ۱۰: پذیرش دانشجویان نمونه کشوری در هر سال تحصیلی براساس مصوبه شورای هدایت و با معرفی حائزین شرایط توسط سازمان سنجش به دانشگاه انجام می‌شود.

موارد بدون تغییر در آیین نامه جدید

علیرغم تغییراتی که در آیین نامه جدید دکتری استعداد درخشان لحاظ شده، شروط اصلی پذیرش متقاضیان همچنان بدون تغییر باقی مانده است:

1. ظرفیت پذیرش مازاد بر کنکور برای دکتری بدون آزمون استعداد درخشان
2. ظرفیت پذیرش بدون آزمون معادل ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش با آزمون
3. حداقل معدل کارشناسی ۱۶ و حداقل معدل کارشناسی ارشد ۱۷ (بدون پایان‌نامه)
4. لزوم تایید صلاحیت عمومی پذیرفته‌شدگان توسط سازمان سنجش
5. پذیرش در رشته‌های تحصیلی مرتبط به رشته دوره کارشناسی ارشد بر اساس تشخیص گروه آموزشی و تأیید شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه (البته در آیین نامه قبلی تایید شورای آموزشی دانشگاه مدنظر بود)
6. نحوه محاسبه امتیازات پژوهشی، آموزشی و مصاحبه