سهمیه های موثر در کنکور دکتری شامل سهمیه رزمندگان، سهمیه ایثارگران ۵ درصد و ۲۵ درصد و سهمیه مربیان است. در این مطلب به همه جزییات لازم درخصوص نحوه استفاده از این سهمیه‌ها و تاثیر سهمیه در مصاحبه دکتری و سایر مراحل آزمون تا قبولی نهایی در این مقطع پرداخته خواهد شد.

به گزارش پی اچ دی تست، داوطلبانی که در آزمون دکتری سهمیه دارند، شانس بیشتری برای قبولی در این مقطع تحصیلی دارند و تسهیلات ویژه‌ای به ایشان تعلق می‌گیرد. این داوطلبان با داشتن نمره آزمون کتبی و نمره کل (شامل نمره آزمون و نمره مصاحبه) پایین‌تر نسبت به داوطلبان دارای سهمیه آزاد می‌توانند در همان دانشگاه پذیرش شوند.

انواع سهمیه های تاثیرگذار در کنکور دکتری

انواع سهمیه های موثر در آزمون دکتری به شرح زیر است:

• سهمیه رزمندگان در آزمون دکتری
  

افرادی که می‎توانند از سهمیه رزمندگان در کنکور دکتری استفاده کنند شامل سه گروه زیر هستند:

۱- رزمندگانی که از تاریخ ۱۳۵۹/۶/۳۱ لغایت ۱۳۶۷/۶/۳۱ حداقل شش (۶) ماه متوالی یا متناوب داوطلبانه در مناطق عملیاتی جبهه‌های نبرد حق علیه باطل حضور داشته‌اند.

– قابل توجه است که مناطق عملیاتی براساس مصوبات شورای عالی دفاع تعیین می شود.

۲- رزمندگان جبهه مقاومت مشروط به دارا بودن حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه با تأیید ستاد کل نیروهای مسلح (سازمان بسیج مستضعفین و ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) می توانند از تسهیلات ورود به دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی بهره مند گردند.

مهم: مدت حضور یا خدمت در جبهه موظفی سربازان و پاسداران وظیفه و همچنین تعهدات و مأموریت‌های خدمتی کارکنان وزارتخانه ها سازمان‌ها و ارگانهای نظامی در جبهه و نیز طرح ۶ ماهه دانشجویان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی حضور داوطلبانه تلقی نمی‌شود.

۳- آن دسته از پرسنل کادر ثابت پیمانی و وظیفه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران علاوه بر میزان موظفی که از تاریخ ۱۳۵۹/۶/۳۱ تا ۱۳۶۷/۶/۳۱ حداقل ۶ ماه پیوسته و یا ۹ ماه ناپیوسته شرکت در عملیات به صورت داوطلبانه در خطوط مقدم حضور داشته‌اند، با تأیید بالاترین مقام هر یک از نیروهای مسلح (ستاد کل نیروهای مسلح، ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران «آجا»، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح «ودجا»، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران «ناجا») می توانند از مزایای این قانون استفاده نمایند.

• سهمیه ایثارگران در کنکور دکتری (سهمیه ۵ درصد و ۲۵ درصدی)

سهمیه ایثارگران شامل «جانبازان ٪۲۵ و بالاتر و همسر و فرزندان آنان»، «جانبازان زیر ۲۵٪ و همسر و فرزندان آنان»، «آزادگان و همسر و فرزندان آنان»، «همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه» و همچنین «همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثران» است.

این سهمیه شامل دو دسته زیر است:

۱- سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران: بیست و پنج درصد (۲۵) ظرفیت هر کد رشته محل(سهمیه ۲۵ درصد)‌ به «همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثران» و «آزادگان و همسر و فرزندان آنان» و «جانبازان ۲۵ و بالاتر و همسر و فرزندان آنان» اختصاص دارد.

۲- سهمیه ۵ درصدی ایثارگران: پنج درصد (۵) ظرفیت هر کدرشته محل (سهمیه ۵ درصد)به «جانبازان زیر ۲۵ و همسر و فرزندان آنان» و «همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه» در جبهه اختصاص دارد.

سهمیه خانواده شهدا در کنکور دکتری (سهمیه شاهد) چیست؟

همسر و فرزندان شهدا مشمول سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران هستند.

سهمیه برادر شهید در کنکور دکتری چقدر است؟

برای خواهر و برادران شهدا سهمیه‌ای در کنکور دکتری در نظر گرفته نشده است.

سهمیه بسیج فعال در کنکور دکتری چقدر است؟

نیروهای فعال بسیجی و بسیجیان عادی پایگاه‌های مقاومت بسیج مشمول استفاده از سهمیه رزمندگان نمی‌شوند. بنابراین، در کنکور دکتری سهمیه بسیج لحاظ نمی‌شود.

• سهمیه مربیان در کنکور دکتری

ده درصد (۱۰%) سهمیه مازاد بر ظرفیت (حداقل یک نفر) در هر کدرشته محل برای مربیان رسمی قطعی و یا رسمی آزمایشی تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی (دولتی و غیر دولتی) و همچنین دانشگاه آزاد اسلامی اختصاص می‌یابد. 

این سهمیه مختص مربیان رسمی قطعی و یا رسمی آزمایشی تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی (دولتی و غیر دولتی) و همچنین دانشگاه آزاد است. بنابراین، سهمیه مربیان مختص اعضای هیات علمی رسمی دانشگاه‌هاست و شامل اساتید حق التدریس نمی‌شود. مربیان پیمانی هم می توانند با موافقت دانشگاه محل خدمت و استفاده از ظرفیت عادی همانند سایر داوطلبان در آزمون شرکت نموده و پذیرفته شوند.

• سهمیه فرهنگیان در کنکور دکتری

فرهنگیان در آزمون دکتری سهمیه ای ندارند. سهمیه تنها برای مربیان (اعضای هیات علمی دانشگاه ها) لحاظ می‌شود.

• سهمیه آزاد در کنکور دکتری

افرادی که سهمیه رزمندگان یا ایثارگران یا مربیان برای آزمون دکتری ندارند، اصطلاحا در سهمیه آزاد (بدون سهمیه) گزینش می‌شوند.

برای این داوطلبان نیز همانند افرادی که سهمیه خاص دارند، در هنگام اعلام نتایج اولیه آزمون دکتری، یک رتبه در سهمیه کنکور دکتری و یک رتبه کل اعلام می‌شود. منظور از رتبه در سهمیه، رتبه فرد در بین همه داوطلبانی است که سهمیه خاص ندارند. رتبه کل هم بین همه داوطلبان آزمون دکتری رشته امتحانی (شامل داوطلبان با سهمیه و بی سهمیه) اعلام می‌شود.

سهمیه معلولین در کنکور دکتری چقدر است؟

در آزمون دکتری سهمیه‌ای با عنوان معلولین تعریف نشده است.

نحوه استفاده از سهمیه رزمندگان و ایثارگران در کنکور دکتری

افرادی که سهمیه رزمندگان دارند لازم است با مراجعه به ارگان مربوطه کد رهگیری بگیرند. اما برای استفاده از سهمیه ایثارگران ۵ درصد و ۲۵ درصد، نیازی به گرفتن کد ایثارگری برای کنکور دکتری نیست.

نحوه استفاده از سهمیه رزمندگان در کنکور دکتری

به طور کلی افرادی که دارای سهمیه رزمندگان هستند باید هر سال نسبت به دریافت کد رهگیری ۱۲ رقمی از نهاد مربوطه اقدام کنند. این داوطلبان باید در هنگام ثبت نام آزمون دکتری، گزینه سهمیه را علامت بزنند و کد ۱۲ رقمی پیگیری را در محل مربوطه وارد کنند.

جزییات نحوه استفاده از این سهمیه در آزمون دکتری به شرح زیر است:

۱- رزمندگانی که دارای حداقل شش (۶) ماه متوالی یا متناوب داوطلبانه حضور در مناطق عملیاتی جبهه هستند:

لازم است ضمن مراجعه به ارگان ذیربط سازمان بسیج مستضعفین و یا وزارت جهاد کشاورزی نسبت به تکمیل فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان اقدام نمایند تا آمار و اطلاعات آنان بعد از زمان ثبت نام توسط سازمان بسیج مستضعفین یا وزارت جهاد کشاورزی مورد تأیید نهایی قرار گیرد.

۲- رزمندگان جبهه مقاومت مشروط به دارا بودن حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه با تأیید ستاد کل نیروهای مسلح (سازمان بسیج مستضعفین و ستاد کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی):

داوطلبان متقاضی استفاده از سهمیه رزمندگان سازمان بسیج مستضعفین و ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و همسر و فرزندان آنان لازم است پس از تکمیل فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان نسبت به دریافت کد رهگیری ۱۲ رقمی از واحد مربوطه اقدام و آن را در زمان ثبت نام در محلی که در تقاضانامه اینترنتی در نظر گرفته شده درج نمایند.

کد رهگیری ۱۲ رقمی سازمان بسیج مستضعفین و یا ستاد کل نیروهای مسلح برای هر آزمون در هر سال متفاوت است. بنابراین، داوطلبان ضرورت دارد برای ثبت نام در هر آزمون با مراجعه به واحد مربوط نسبت به دریافت کدرهگیری ۱۲ رقمی مخصوص همان آزمون اقدام کنند.

۳- پرسنل کادر ثابت پیمانی و وظیفه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که مشمول سهمیه هستند:

میتوانند ابتدا به سازمان‌های تابعه مراجعه و فرم مخصوص استفاده از سهمیه رزمندگان در آزمون مربوط را تکمیل و کد رهگیری ۱۲ رقمی دریافت نمایند تا آمار و اطلاعات آنان بعد از زمان ثبت نام توسط ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مورد تأیید نهایی قرار گیرد.

این قبیل داوطلبان لازم است بند مربوط به سهمیه خود را در تقاضانامه ثبت نامی علامت‌گذاری و نسبت به درج کد ۱۲ رقمی پیگیری در محل مربوط اقدام نمایند.

داوطلبان متقاضی استفاده از سهمیه رزمندگان «آجا» لازم است برای دریافت کد رهگیری ۱۲ رقمی به نشانی اینترنتی www.aja.ir مراجعه کنند.

در صورتی که بر روی کارت آزمون دکتری افراد دارای سهمیه رزمندگان، سهمیه آزاد درج شود، چه باید کرد؟

داوطلبان استفاده از سهمیه رزمندگان (سازمان بسیج مستضعفین و یا وزارت جهاد کشاورزی) در صورت عدم تأیید سهمیه و درج سهمیه آزاد بر روی کارت ورود به جلسه به واحدهای تابعه شهرستان‌های محل تشکیل پرونده مراجعه نمایند.

نحوه استفاده از سهمیه ایثارگران در کنکور دکتری

داوطلبانی که سهمیه ایثارگران دارند، برای استفاده از این سهمیه باید نسبت به تکمیل بند مربوط به سهمیه در فرم اینترنتی ثبت نام آزمون دکتری در سایت سازمان سنجش اقدام کنند و در صورت تأیید ارگان مربوطه، در این آزمون در سهمیه ایثارگران گزینش می‌شوند.

تاثیر انواع سهمیه‌ها در کنکور دکتری

قبولی در آزمون دکتری با داشتن سهمیه قطعی نیست. داوطلبانی که سهمیه دارند، امتیازات و تسهیلاتی برای قبولی دارند که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

تاثیر سهمیه رزمندگان در مصاحبه و قبولی دکتری

حدنصاب نمره رزمندگان ۸۰٪ نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد در هر کدرشته محل است. یعنی داوطلبانی که این سهمیه را دارند، فقط در صورتی که ۸۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی بدون سهمیه را کسب کنند در آن دانشگاه قبول می‌شوند.

تاثیر سهمیه ایثارگران در مصاحبه و قبولی دکتری

ظرفیت سهمیه ایثارگران ۵ درصد و ۲۵ درصد در هر کدرشته محل در صورتی اختصاص می‌یابد که امکان گرد کردن ریاضی حاصل ضرب درصد سهمیه در ظرفیت وجود داشته و مقدار اعشاری حاصل بزرگتر از ۰/۵ باشد. در ادامه این موضوع توضیح داده می‌شود.

تاثیر سهمیه ۲۵ درصد در کنکور دکتری

برای سهمیه ۲۵ درصدی، ظرفیت هر رشته‌محل در عدد ۰/۲۵ ضرب می‌شود؛ اگر عددی که به دست می‌آید از ۰/۵ بزرگ‌تر باشد، ظرفیت ۲۵ درصدی به آن رشته‌محل تعلق می‌گیرد و اگر عددی که به دست می‌آید مساوی یا کوچکتر از ۰/۵ باشد، ظرفیت ۲۵ درصدی به آن رشته‌محل تعلق نمی‌گیرد.

بنابراین، حداقل ظرفیتی که سهمیه ۲۵ درصدی به آن تعلق می‌گیرد ۳ است و هر دانشگاهی که ظرفیت کمتری دارد، امکان قبولی در آن از طریق سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران وجود ندارد.

در صورتی که دانشگاهی ظرفیت پذیرش با سهمیه ۲۵ درصدی داشته باشد، داوطلبان دارای این سهمیه برای قبولی در ظرفیت مذکور با هم رقابت می‌کند. متناسب با ظرفیت، داوطلبانی که بالاترین نمره را کسب کرده باشند، شانس قبولی دارند. اما در این جا شرط دیگری نیز مطرح است. حدنصاب نمره ایثارگران مشمول ظرفیت ۲۵ درصدی ۷۰٪ نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد در هر کدرشته محل است. یعنی در صورتی که دانشگاهی ظرفیت قبولی برای سهمیه ۲۵ درصد دارد و داوطلب یا داوطلبانی که آن جا را انتخاب کرده‌اند، بالاترین نمره را بین رقبا کسب کرده باشند، تنها در صورتی قبول می‌شوند که نمره کل آزمون دکتری آنها ۷۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی در آن رشته و در آن دانشگاه باشد.

علاوه بر این، حدنصاب نمره در تمامی مراحل آزمون دکتری برای کسانی که سهمیه رزمندگان و ایثاگران دارند، لحاظ می شود. بدین معنا که ممکن است داوطلبی همه شرایط فوق را داشته باشد، اما حد نصاب نمره مصاحبه آن دانشگاه را کسب نکرده باشد و در نهایت شانس قبولی را از دست بدهد.

مهم: با توجه به این که شرط قبولی با سهمیه ایثارگران کسب ۷۰ درصد نمره آخرین فرد با سهمیه آزاد است و همین طور حد نصاب نمره مصاحبه اعمال می‌شود، ممکن است ظرفیتی که برای سهمیه ۲۵ درصد در نظر گرفته شده، تکمیل نشود. در صورتی که سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران توسط داوطلبان مشمول سهمیه تکمیل نشود، خالی‌مانده آن ظرفیت ابتدا به مشمولین سهمیه ۵ درصدی ایثارگران که شرایط و حدنصاب لازم را داشته باشند، تخصیص می‌یابد و اگر باز هم این ظرفیت خالی ماند باقیمانده آن به داوطلبان سهمیه آزاد اختصاص می یابد.

تاثیر سهمیه ۵ درصد در کنکور دکتری

همچنین، برای سهمیه ۵ درصدی، ظرفیت هر رشته‌محل در عدد ۰/۰۵ ضرب می‌شود؛ اگر عددی که به دست می‌آید از ۰/۵ بزرگ‌تر باشد، ظرفیت ۵ درصدی به آن رشته‌محل تعلق می‌گیرد و اگر عددی که به دست می‌آید مساوی یا کوچکتر از ۰/۵ باشد، ظرفیت ۵ درصدی به آن رشته‌محل تعلق نمی‌گیرد.

بنابراین، حداقل ظرفیتی که سهمیه ۵ درصدی به آن تعلق می‌گیرد ۱۱ است و هر دانشگاهی که ظرفیت کمتری دارد، امکان قبولی در آن از طریق سهمیه ۵ درصدی ایثارگران وجود ندارد.

در صورتی که دانشگاهی ظرفیت پذیرش با سهمیه ۵ درصدی داشته باشد، داوطلبان دارای این سهمیه برای قبولی در ظرفیت مذکور با هم رقابت می‌کند. متناسب با ظرفیت، داوطلبانی که بالاترین نمره را کسب کرده باشند، شانس قبولی دارند. اما در این جا شرط دیگری نیز مطرح است. حدنصاب نمره ایثارگران مشمول ظرفیت ۵ درصدی ۷۰٪ نمره آخرین فرد پذیرفته شده در گزینش آزاد در هر کدرشته محل است. یعنی در صورتی که دانشگاهی ظرفیت قبولی برای سهمیه ۵ درصد دارد و داوطلب یا داوطلبانی که آن جا را انتخاب کرده‌اند، بالاترین نمره را بین رقبا کسب کرده باشند، تنها در صورتی قبول می‌شوند که نمره کل آزمون دکتری آنها ۷۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی در آن رشته و در آن دانشگاه باشد.

حدنصاب نمره در تمامی مراحل آزمون دکتری برای کسانی که سهمیه ۵ درصدی ایثاگران دارند هم لحاظ می شود.

دعوت به مصاحبه با سهمیه یعنی چه؟

در صورتی که داوطلب دارای سهمیه در هنگام انتخاب رشته، رشته‌محل‌هایی را انتخاب کند که به آنها سهمیه تعلق می‌گیرد، در صورت داشتن ۷۰ درصد نمره آخرین فرد دعوت‌شده با سهمیه عادی، به مصاحبه آن دانشگاه دعوت خواهد شد.

استفاده مجدد از سهمیه در مقطع دکتری

بر اساس رای دیوان عدالت اداری، مشمولین برخورداری از سهمیه ایثارگران صرفاً برای یک مرتبه امکان استفاده از این سهمیه در هر مقطع تحصیلی جهت ورود به دانشگاه را دارند.

تاثیر سهمیه در مصاحبه دکتری

در خصوص تاثیری که سهمیه‌ها در قبولی داوطلبان دکتری دارند، پیش از این توضیح داده شد. به طور خلاصه تاثیر سهمیه در کنکور دکتری بدین صورت است که:

۱- بخشی از ظرفیت به داوطلبانی که سهمیه دارند اختصاص پیدا می‌کند. (۲۵ درصد به سهمیه ۲۵ درصدی ایثارگران و ۵ درصد به سهمیه ۵ درصدی)

۲- در صورتی که داوطلبان دارای سهمیه ۷۰ درصد نمره آخرین فرد دعوت‌شده با سهمیه آزاد را در یک رشته‌محل کسب کنند، به مصاحبه دکتری آن دانشگاه دعوت می‌شوند.

۳- سپس داوطلبانی که دارای سهمیه هستند و دعوت به مصاحبه شده‌اند، برای قبولی در ظرفیت مختص به آن سهمیه با هم رقابت می‌کنند که طبیعتا رقابت ساده‌تری نسبت به رقابت در سهمیه آزاد است.

۴– در صورتی که داوطلب/ داوطلبان بالاترین نمره کل را در بین رقبای خود داشته باشند، متناسب با ظرفیت شانس قبولی دارند؛ مشروط بر این که ۷۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی با سهمیه آزاد را در آن رشته‌محل کسب کنند قبول می‌شوند.

۴- اگر داوطلبی که دارای سهمیه است، بین همه رقبای دارای سهمیه شرایط بهتری داشته و نمره بهتری گرفته و ۷۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی با سهمیه آزاد را هم داشته باشد، فقط در صورتی که حد نصاب نمره مصاحبه را کسب کند، قبول می‌شود.

فرایند تاثیر سهمیه در قبولی دکتری به صورت ذکرشده است و هیچ گونه تسهیلات دیگری (به عنوان مثال سهولت در شرایط شرکت در مصاحبه دکتری) شامل افرادی که سهمیه دارند نمی‌شود.

بنابراین، درخصوص تاثیر سهمیه ایثارگران در مصاحبه دکتری می‌توان گفت که این داوطلبان مزایای خاصی در جلسه مصاحبه ندارند.