برای موفقیت در مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب لازم است خود را برای عملکرد مناسب در مصاحبه آماده کنید. اطلاع از سوالات مصاحبه و نکات مهم به شما کمک زیادی خواهد کرد.

پذیرش در مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات عرب به چهار شکل صورت می‌گیرد:

۱- پذیرش از طریق آزمون دکتری (سراسری و آزاد)

۲- پذیرش دکتری بدون آزمون (سراسری و آزاد)

۳- پذیرش دکتری پردیس از طریق آزمون اختصاصی

۴- پذیرش دکتری استاد محور

در هر چهار حالت فوق برگزاری مصاحبه دکتری جزء جدایی‌ناپذیر پذیرش در مقطع دکتری زبان و ادبیات عرب است. در ادامه درباره این چهار شیوه توضیحاتی ارائه خواهیم کرد:

پذیرش از طریق آزمون دکتری زبان و ادبیات عرب

در پذیرش از طریق آزمون دکتری، معمولاً زمان برگزاری کنکور دکتری اوایل اسفند ماه هر سال است. پس از برگزاری آزمون دکتری، نتایج اولیه در فروردین ماه اعلام می‌شود. نتایج اولیه شامل رتبه، نمره‌تراز و نیز اعلام مجاز بودن داوطلبان به انتخاب رشته دکتری زبان و ادبیات عرب در دوره‌های روزانه، شبانه، پردیس، پیام نور، غیرانتفاعی و نیز دانشگاه آزاد اسلامی است.

با انتشار دفترچه انتخاب رشته دکتری سراسری داوطلبان نسبت به انتخاب رشته دکتری زبان و ادبیات عرب در سایت سازمان سنجش اقدام می‌کنند. نتایج انتخاب رشته دکتری عموماً اواخر اردیبهشت‌ماه اطلاع‌رسانی می‌شود.

زمان مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه‌های سراسری

دعوت به مصاحبه آزمون دکتری رشته زبان و ادبیات عرب بر اساس نمره حد نصاب است؛ یعنی دانشگاه‌ها حداقل تراز مدنظر خود را مشخص کرده و همه کسانی که نمره آزمون کتبی آنها بالاتر از حد نصاب تراز دعوت به مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب آن دانشگاه باشد، به مصاحبه دعوت خواهند شد.

پس از اعلام نتایج دعوت به مصاحبه دکتری، زمان مصاحبه دکتری از سوی سازمان سنجش آموزش کشور و نیز سایت دانشگاه‌ها اطلاع‌رسانی خواهد شد.

همچنین لازم است داوطلبان در موعد مقرر نسبت به تکمیل فرم صلاحیت عمومی دکتری در سایت سازمان سنجش اقدام کنند.

زمان برگزاری مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد

داوطلبان آزمون دکتری زبان و ادبیات عرب در دانشگاه آزاد اسلامی نیز با انتشار دفترچه انتخاب رشته دکتری دانشگاه آزاد، نسبت به انتخاب رشته دکتری زبان و ادبیات عرب در سایت مرکز آزمون دانشگاه آزاد اقدام می‌کنند.

زمان برگزاری مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد نیز پس از اعلام نتایج انتخاب رشته دکتری آزاد، از سوی مرکز سنجش و پذیرش این دانشگاه اطلاع‌رسانی خواهد شد.

مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد در سال ۱۴۰۳ احتمالاً به صورت متمرکز و در تهران برگزار می‌شود. بدین صورت که داوطلبان دعوت‌شده به مصاحبه همه واحدهای دانشگاه آزاد لازم است تنها در یک مصاحبه در یکی از واحدهای دانشگاهی تهران در زمان اعلام‌شده حضور پیدا کنند.

پذیرش دکتری بدون آزمون زبان و ادبیات عرب

پذیرش دکتری بدون آزمون رشته زبان و ادبیات عرب در دانشگاه‌های سراسری و نیز دانشگاه آزاد اسلامی بدین صورت است که داوطلبان واجد شرایط، در موعد مقرر نسبت به ثبت‌نام و ارسال مدارک اقدام می‌کنند.

پس از بررسی مدارک اولیه، نتایج دعوت به مصاحبه دکتری بدون آزمون زبان و ادبیات عرب اعلام می‌شود و داوطلبان لازم است مطابق زمان‌بندی اعلام‌شده در مصاحبه حضور پیدا کنند.

پذیرش دکتری پردیس زبان و ادبیات عرب

در پذیرش دکتری پردیس رشته زبان و ادبیات عرب نیز پس از برگزاری آزمون اختصاصی توسط دانشگاه‌ها، نتایج دعوت به مصاحبه اعلام خواهد شد و داوطلبان در زمانی که از سوی دانشگاه اعلام می‌شود در جلسهمصاحبه حضور خواهند یافت.

نکته مهم این که در حال حاضر پذیرش مستقل دکتری پردیس بدون شرکت در کنکور سراسری تنها در پردیس‌های بین‌الملل دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد.

پذیرش دکتری استاد محور زبان و ادبیات عرب

پذیرش دکتری استاد محور که از سال ۱۴۰۲ صورت می‌گیرد بدین صورت است که اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها طرح‌های پژوهشی را در سامانه نان ثبت کرده و در صورت تایید، جهت انجام طرح در قالب رساله دکتری دانشجو پذیرش می‌کنند.

در این نوع پذیرش داوطلبان یا از طریق کنکور یا از طریق فراخوان دانشگاه، به مصاحبه دعوت می‌شوند. مصاحبه دکتری استاد محور توسط همان عضو هیات علمی که طرح را تعریف کرده برگزار می‌شود. داوطلب در صورت قبولی موظف است طرح پژوهشی مذکور را به عنوان رساله دکتری انجام دهد و عضو هیات علمی که طرح را ثبت کرده هم استاد راهنمای وی خواهد بود.

عوامل امتیازآور در مصاحبه دکتری رشته زبان و ادبیات عرب

در مجموع موارد زیر مهم‌ترین و مؤثرترین نکات برای قبولی در مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب هستند:

• معدل هر دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و نمره پایان‌نامه
• دانشگاه‌های مقاطع قبلی (کارشناسی و کارشناسی ارشد)
• کارهای تحقیقاتی و پژوهشی (شامل کتاب‌های ترجمه­‌شده و یا تألیفی، همکاری در طرح‌های پژوهشی، اختراعات ثبت‌­شده و سابقه همکاری با مراکز پژوهشی و انجمن‌های علمی و نیز مقالات)
• سوابق تدریس دانشگاهی
• مدرک زبان (مدرک زبان آزمون‌های زبان داخلی و خارجی)

مدارک مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب

برای حضور در مصاحبه دکتری رشته زبان و ادبیات عرب لازم است از همه کارها و فعالیت‌هایی که داشته‌اید (تدریس، مقاله، ترجمه، …) فهرستی تهیه و برای آن‌ها تأییدیه‌ها و گواهی‌های لازم را فراهم کنید تا برای مصاحبه ارائه نمایید؛ زیرا در غیر این صورت احتمالاً امتیازی به شما تعلق نخواهد گرفت.

بنابراین علاوه بر مدارک شناسایی (شامل شناسنامه و کارت ملی)، مدارک تحصیلی (شامل مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد و ریزنمرات)، لازم است نسبت به تهیه گواهی پذیرش و چاپ مقالات، گواهی تدریس، تهیه کپی از مقالات، تهیه یک نسخه از کتاب تألیف یا ترجمه، تهیه گواهی همکاری در طرح پژوهشی و یا ثبت اختراع و نیز مدرک زبان اقدام نمایید. 

علاوه بر این، معمولاً داشتن توصیه‌نامه مصاحبه دکتری نیز ضروری است. بنابراین به داوطلبان دکتری زبان و ادبیات عرب توصیه می‌کنیم حتی‌الامکان از استاد مشاور و استاد راهنمای خود در مقطع کارشناسی ارشد توصیه‌نامه بگیرند.

سؤالات مصاحبه آزمون دکتری زبان و ادبیات عرب

طیف سؤالاتی که در مصاحبه آزمون دکتری رشته زبان و ادبیات عرب پرسیده می‌شود بسیار متنوع است. ممکن است در مصاحبه‌های مختلف همه یا تعدادی از سؤالات زیر پرسیده شود:

– سؤالات تخصصی رشته: اساتید با طرح این سؤالات سعی بر سنجش میزان توانمندی داوطلبان دارند. توصیه ما این است که داوطلبان علاوه بر خواندن منابع اصلی و پایه رشته، منابع روز و آخرین مقالات را نیز مرور کرده و تا جایی که ممکن است مقالات و کتاب‌های اساتید مصاحبه‌کننده هر دانشگاه را نیز مدنظر داشته باشند.

– تسلط بر موضوع پیشنهادی برای رساله دکتری

– تسلط بر کارهای پژوهشی داوطلب: اساتید با طرح این سؤالات معمولاً به دنبال این هستند که از سطح علمی دانشجو و نیز مشارکت واقعی وی در کار پژوهشی اطمینان پیدا کنند.

– سؤالات زبان انگلیسی به شیوه‌های مختلف: یکی از مباحثی که در بسیاری از مصاحبه‌های دکتری مورد سؤال است، سؤالات زبان انگلیسی است که ممکن است شامل ترجمه متون تخصصی، دیالوگ‌های عمومی، معرفی خود، موضوع پایان‌نامه ارشد و رساله دکتری و … باشد.

– سؤالات عمومی: این قبیل سؤالات ممکن است شامل شغل، وضعیت تأهل یا تجرد، محل زندگی، فعالیت‌های روزمره و … باشد که با انگیزه‌های مختلفی ازجمله سنجش اعتمادبه‌نفس داوطلب، سنجش امکان وقت گذاشتن برای تحصیل در مقطع دکتری، سنجش شرایط زندگی یک پژوهشگر آینده دکتری و … مورد سؤال قرار می‌گیرند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص سوالات مصاحبه آزمون دکتری می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

تجربیات مصاحبه دکتری زبان و ادبیات عرب

تجربه داوطلبان آزمون دکتری زبان و ادبیات عرب در سال‌های گذشته حاکی از آن است که علاوه بر رزومه آموزشی، پژوهشی و آمادگی علمی برای حضور در مصاحبه، یک عامل بسیار مهم اعتمادبه‌نفس است.

لازم است داوطلبان این مورد مهم را مدنظر داشته باشند و پیش از حضور در مصاحبه آن را تقویت کنند. چرا که در شرایط عادی داشتن اعتمادبه‌نفس در دیدگاه اساتید اثر مثبتی خواهد گذاشت و البته دیده شده که در برخی مصاحبه‌ها نیز اساتید با به چالش کشیدن دانشجو سعی بر سنجش این موضوع دارند. 

در ادامه تجربیات مصاحبه داوطلبان آزمون دکتری زبان و ادبیات عرب در سالیان گذشته، برای آشنایی داوطلبان گرامی این رشته با فضای مصاحبه دانشگاه‌های مختلف آورده شده است:

– در امتحان کتبی دانشگاه تهران، استعاره و انواعش با مثال سؤال شد. شعر معاصر و مشخص کردن رمزها و اسطوره‌ها نیز مطرح شده بود. همچنین شاهد مثال‌های شرح ابن‌عقیل، که از این شواهد در مصاحبه هم سؤال شد، در آزمون کتبی مطرح شده بود که فکر کنم در مورد کاربرد نقص بود. در مورد آموزش زبان عربی خواسته بودند که به عربی توضیح داده شود. در دانشگاه تهران معمولاً مصاحبه ابتدا با خواندن قرآن شروع می‌شود که شاید معنای آیه قرآنی یا یک کلمه سخت سؤال بشود. صرف‌ونحو در خود همان آیه‌های قرآنی سؤال می‌شود. خواندن شعر و ترجمه، تقریباً یک جمله انگلیسی و ترجمه در حد توانایی نیز سؤال می‌شود. برای تاریخ از من وحدت موضوع و وحده‎العضویه را سؤال کردند.

– در مصاحبه دانشگاه شهید چمران اهواز، خانم دکتر عچرش یک سری شعر دوره جاهلیت را فیش‌برداری کرده بودند و شما باید یکی یا دو تا را برمی‌داشتید و به عربی ترجمه می‌کردید. دکتر آبدانان از صرف‌ونحو و بلاغت سؤال می‌کردند و سؤالات زیادی هم مطرح می‌کردند، مثلاً انواع تنوین را نام ببرید و توضیح بدهید. دکتر انصاری گفتند قرآن را بخوانید و ترجمه کنید. از من سؤال کردند «در دوره جاهلیت نسبت به قرآن بی‌احترامی می‌شد و الان هم می‌شود، این دو چه تفاوتی با هم دارند؟». دکتر یداللهی از زمینه کاری و پژوهش و متون قدیم و معاصر سؤال می‌کرد. دکتر دادخواه هم قابل پیش‌بینی نبود، در مورد زمینه پژوهش و ادبیات مملوکی از بنده سؤال کردند. البته شاید سؤالاتشان هر دوره‌ای کمی فرق داشته باشد، ولی سال 95 و 96 همین شیوه بوده است. مثلاً دکتر انصاری سال 95 از کتاب معاصر خودشان می‌گفتند که فلان متن را بخوان وترجمه کن.

– در دانشگاه اراک ۲۵ نفر برای مصاحبه آمده بودند و مصاحبه به آن معنا نبود، به نظرم بیشتر سنجش شخصیت افراد بود و آزمون کتبی هم گرفتند.

– من به مصاحبه دانشگاه کرمانشاه رفتم، دکتر معروف خیلی از پایان‎نامه‌ام ایراد گرفتند و در ترجمه غافلگیرم کردند، ولی مابقی اساتید راضی بودند.

– در دانشگاه قزوین حدوداً ۲۵ نفر باآزمون و ۳ نفر بدون آزمون برای مصاحبه آمده بودند. سؤالات من در زمینه نقد عنصر عاطفه و معیارهایش، در زمینه صرف‌ونحو در مورد تضمین نحوی و همچنین در مورد این‌که آیا اصل در اسم باید معرب باشد یا مبنی، سؤال شد. در پاسخ به این سؤال همین که گفتم معرب، پرسیدند چرا. در زمینه بلاغت بیتی خوانده شد و گفتند ایجاز وجود دارد یا اطناب یا مساوات که جواب می‌شد ایجاز. بعد باید می‌گفتم ایجاز حذف است یا قصر که ایجاز حذف بود و موصول حذف شده بود. ترجمه ۴ بیت از مجانی و یکی از خطبه‌های نهج‌البلاغه پرسیده شد و زبان هم پرسیده شد که یک متن تخصصی بود.

– در دانشگاه اهواز دکتر آبدانان از بلاغت و شرح ابن عقیل پشت سر هم سؤال می‌کردند. دکتر عچرش چند بیت شعر از معلقات انتخاب کردند که باید شرح عربی می‌دادیم. دکتر انصاری از متون معاصر و قرآن پرسیدند. بقیه اساتید هم از متون معاصر و نقد و تاریخ سؤال می‌کردند. رزومه هم برایشان مهم بود. داوطلبان برای مصاحبه در خوابگاه اسکان داده می‌شدند.

– من به مصاحبه دانشگاه آزاد مهاباد رفتم. واقعاً مصاحبه علمی بود و یک ساعت طول کشید.

برای مصاحبه دکتری چه مدارکی لازم است؟

معمولاً دانشگاه‌ها مدارکی که لازم است برای مصاحبه ارائه شود را اطلاع‌رسانی می‌کنند. با این حال برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید سری به مطلب مدارک مصاحبه دکتری بزنید.

سوالات مصاحبه دکتری رشته زبان و ادبیات عرب چیست؟

در مصاحبه دکترا سوالات متنوعی مطرح می‌شود؛ سوالات تخصصی رشته، سوالات به زبان انگلیسی، پایان نامه کارشناسی ارشد و … . برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص سوالات مصاحبه دکتری کلیک کنید.

نکات مصاحبه دکتری چیست؟ به چه چیزهایی باید توجه کنیم؟

برخی از مهم‌ترین نکات مورد توجه برای حضور موفق در جلسه‌های مصاحبه دکتری را می‌توانید در این لینک مطالعه کنید.